پروانه ساختمان چیست؟ چه زمانی نیاز به مجوز ساخت داریم؟ انواع پروانه یا جواز ساختمان چیست؟ مراحل دریافت آن چگونه است؟ اگر شما هم احساس میکیند پاسخ این سوالات برایتان مفید است با ما در مسکن هدیش همراه باشید.
پروانه ساختمان یا جواز ساخت پروندهایست رسمی از سوی شهرداری، که به مالک یا پیمانکار طبق قوانین و ضوابظ مشخص شده مجوز ساختوساز یا بازسازی میدهد. اگر به هر دلیلی عملیات ساختوساز بدون صدور پروانه ساختمان انجام گیرد غیرقانونی بوده و مراجع نظارت در هر مرحلهای، میتوانند کلیه عملیات را متوقف و یا تخریب نمایند. اینها استانداردهاییست که توسط شهرداری برای اطمینان مالکان ساختمان در نظر گرفته شده است.
بطور خلاصه میتوان گفت هدف اصلی از مجوز ساختمان، ساختوسازی قانونی مطابق بامشخصات فنی و رعایت اصول شهرسازی بر اساس آییننامهها و قوانین طرح جامع شهری میباشد. همچنین استفاده از تسهیلاتی همچون وامهای بانکی، جلوگیری از بروز حوادث ساختمانی، بیمه ساختمان و افراد مشغول در ساخت آن، استفاده از تجربه و مهارتهای فنی و مهندسی برای بهرهمندی بیشتر از ساخت بنا، صرفهجویی در هزینههای ساختوساز به خاطر وجود مهندسین ناظر، از عمده دلایل اخذ پروانه ساختمان محسوب میشود.
شناسنامه ساختمان
شناسنامه ساختمان به دفترچههایی میگویند که امروزه توسط شهرداری به جای پروانه ساخت ارائه میشوند؛ که اطلاعاتی همچون مجوز ساخت، نداشتن خلاف و پایان کار در آنها مشخص است .این شناسنامهها شامل اطلاعات کاملی از ساختمان و بیوگرافی آن با ذکر جزئیات کامل در رابطه با شهرداری صادرکننده، شماره و نوع مجوز، تاریخ صدور، مشخصات زمین و محل احداث بنا، هویت مالک و نوع مالکیت، ابعاد چهارگانه پلاک، مساحت زمین و کروکی، مهندسین ناظر و تاسیسات، مشخصات طبقات، وضع پارکینگ، تغییرات، اصلاحات و چگونگی تمدید عوارض وصول شده، گواهیهای خلاف و در آخر گواهی پایان ساخت میباشد.
انوع جواز ساختمان و اطلاعات مربوط به آن
انواع پروانه ساختمان عبارتند از: زمینهای بدون کشت و باغها، نوسازی و تخریب، تغییر نقشه، تعویض مهندس، توسعه بنا، تغییرات و تبدیل. قطعا برای گرفتن این پروانهها باید به شهرداری یا دفاتر خدمات الکترونیک شهری مراجعه کرد.
همانطور که قبلا نیز اشاره شد پروانه یا جواز ساختمان اطلاعاتی از بنا و سازههای آن در اختیار مالک قرار میدهد که تکرار آن خالی از لطف نیست:
مساحت زیربنا
نوع اسکلتبندی ساختمان
تعداد طبقات ساخت
شماره پلاک ثبتی ملک
مشخصات کامل مالک حقیقی یا حقوقی که متقاضی صدور پروانه میباشد
کروکی زمین
تاریخ صدور پروانه
ذکر نام مهندسین ناظر
معمولا مهلتی برای شروع عملیات و اعتبار مجوز ساخت در صفحه اول پروانه صادر میشود که در صورت لزوم این مهلت قابل تمدید میباشد.
اخذ سند مالکیت برای واحدهای مسکونی، در گرو ارائه مدرک پایانکار توسط مهندس ناظر و صدور عملیات پایانکار توسط مراجع صدور مجوز ساخت میباشد. اگر احیاناً تخلفی از مالک سر زد ناظر موظف است بر اساس مفاد پروانه این تخلف را به مراجع ذیربط گزارش نماید تا از ادامه عملیات جلوگیری شود.
چه زمانی به مجوز ساخت نیاز داریم؟
همه پروژههای ساختوساز نیاز به مجوز و پروانه ساخت ندارند. تشخیص این نکته نیازمند مشاور و راهنما میباشد. در اکثر موارد تعمیرات و جایگزینی جزئی و ساده، توسط صاحبخانه و پیمانکاران انجام میگیرد و به مجوز ساخت نیاز ندارد. اما اگر عملیات شما شامل تغییرات عمده در ساختار کلی ساختمان و اضافه کردن بنا باشد معمولاً نیازمند پروانه ساخت از سوی شهرداریست. شما میتوانید روال کار را خودتان بعهده بگیرید و شخصا از شهرداری منطقهی خود درخواست مجوز نمائید. اما پیشنهاد ما در مسکن هدیش این است که برای راحتی خود از یک پیمانکار خبره، برای عملیات صدور مجوز و برآورد هزینههای آن استفاده کنید.
بعضی از تغییرات اساسی مانند کار کردن بر روی خطوط گاز نیازمند تأیید متخصص ساخت و ساز است تا در صورت بروز حوادث احتمالی در مکان حاضر شوند. بدیهیست صاحبخانه در این موارد نمیتواند شخصاً اقدام کند.
قوانین و مقررات مجوزها وسیع است و برای هر منطقه جداگانه مقرر میشود. بنابراین برای پیشگیری از بروز هر مشکلی قبل از اقدام به دریافت مجوز، حتما به شهرداری منطقهی خود مراجعه نمائید.
مراحل اخذ پروانه یا جواز ساختمان
اگر شما نیز قصد خرید آپارتمان در اندیشه یا هر کجای تهران را دارید برای اینکه از امکانات و تسهیلات ساختمانی قانونی و مجوزدار، مطلع باشید این مطلب برای شما مفید خواهد بود و نباید مطالعه آن را از دست دهید.
اولین اقدام در اخذ پروانه تشکیل پرونده در شهرداری منطقهی خود میباشد. در این مرحله مالک یا وکیل قانونی مالک با ارائه مدراک زیر درخواست مجوز خود را در شهرداری یا دفاتر خدمات شهری ثبت مینماید:
اصل و کپی اسناد ملک، اصل و کپی کارت شناسایی ملی مالکین، برگه تسویه حساب عوارض نوسازی شهرداری سال جاری و سالهای گذشته، حضور مالکین یا یک نفر دارای وکالت از سایر ملاک.
در مرحله دوم بازدیدی توسط مسئولان شهرداری جهت برآورد ابعاد ملک، عرض خیابان و بنا، مجاورین بنا و … انجام میگیرد. این بازدید در صدور مجوز ساخت تعداد طبقههای ملک جدید نقش تعیین کننده دارد. زیرا متراژ خانه در تعیین مقدار طبقه تاثیرگذار است.
بررسی گزارش مامور فنی شهرداری و کاربری ملک
کارشناسان کاربری ملک را طی طرح جامع و تفصیلی مشخص میکنند و قوانین آن در هر نقطه از شهر قابل اجرا است.طی بررسیهای صورت گرفته در این مرحله اگر مشخص شود ساخت و ساز بنا با عملیات عمرانی شهرداری تداخل دارد باید میزان تراکم آن سنجیده شود و سپس با توجه به قوانین ساخت و ساز مربوط به آن منطقه اصلاحات لازم انجام گیرد.
پس از طی مراحل قبل دستور نقشه توسط کارشناس شهرسازی به مالک صادر میشود. در این دستور اطلاعاتی مانند ابعاد و مساحت ملک بعد از اصلاحات شهرداری، تعداد طبقات ساختمان و مساحت اشغالی هر طبقه مشخص میشود. اصولا طبق پهنهای که ملک در آن واقع شده، متراژ سند و عرض گذر تعیین میگردد.
طراحی نقشه معماری
در این مرحله دستور نقشه به مهندس معمار داده میشود. این نقشه بر اساس قوانین شهرداری، توسط مهندس معمار برای ملک طراحی میشود. این مرحله صدور پروانه ساختمان از آن جهت مهم است که طی آن حداکثر توانایی طرح به لحاظ متراژ، کیفیت فضاها و تعداد پارکینگ مشخص میگردد. این نقشه پس از طراحی برای بررسی به شهرداری ارسال میگردد. و اگر نیاز به اصلاح داشت اصلاح شده و سپس مجدداً نقشه به دفتر خدمات مهندسی ارجاع میشود تا تأییدیه نقشه دریافت شود.
پس از نهایی شدن نقشه معماری عوارض شهرداری بر اساس متراژهای موجود برای هر طبقه و نوع کاربری آن محاسبه و تعیین میشود و مالک ملزم به پرداخت آن است.
تهیه مدارک پیشنویس: بعد از پرداخت عوارض شهرداری و دریافت تأییدیه اداره درآمد منطقه شهرداری باید مدارک پیشنویس آماده شود. برای تهیه پیشنویس مالک باید شخصا به دفاتر خدمات شهری مراجعه کرده و فرم درخواست تعیین ناظر را تکمیل کند. سپس منتظر تماس و معرفی ناظر از سوی دفاتر خدمات مربوطه میماند. در این مرحله بین مالک و ناظر قراردادی بسته میشود.
اگر زیربنای ساختمان متراژی بیش از ۲۰۰۰ مترمربع داشته باشد مشمول اجرای ماده ۳۳ نظاممهندسی ساختمان خواهد شد. که طبق آن باید تأییدیه نقشههای سازه، تأییدیه گزارش آزمایش مکانیک خاک، تأییدیه نقشههای تأسیسات برق و مکانیک از سوی سازمان نظاممهندسی دریافت شود. این پروسه زمان بر بوده و ممکن است چندین بار نقشه ها دچار اصلاح شوند. توصیه ما این است که در نقشههای اولیه (فاز یک) چنین پروژه هایی الزامات و ضوابط نظام مهندسی در نظر گرفته شود تا در صورت تبدیل نقشه ها به فاز دو اصلاحات کمتر بوده و در زمان صرفه جویی شود.
مدارک مورد نیاز پیشنویس پروانه
مدارک مورد نیاز پیش نویس پروانه که باید شخصاً توسط مالک تهیه و به دفتر خدمات الکترونیک ارائه شود عبارتند از:
نقشه های سازه و تأسیسات برق و مکانیک به همراه برگه های سهمیه خدمات مهندسی که اصطلاحاً برگه سبز چهار رشته نامیده میشوند؛ که حتما باید مهر مهندسین مربوطه را داشته باشد، قرارداد مالک و ناظر و برگه سهمیه ناظر، برگ تعهد رعایت اصلاحی، برگ تعهد تائید نما، فایلهای نقشه های سازه، برق و مکانیک، چک لیست های مرتبط نظیر مبحث ۱۹، مبحث ۶ و بارگذاری، زلزله و غیره، برگه تعهد مشاور ژئوتکنیک و برگه تأییدیه گزارش خاک و چند مورد دیگر که بسته به پروژههای خاص ممکن است لازم شود.
پس از تائید نقشه های چهار رشته پروسه اخذ تأییدیه های دفتر خدمات الکترونیک، طرح تفصیلی و بر و کف،رئیس صدور پروانه، معاون شهرسازی و معماری و نهایتاً تأییدیه شهردار به صورت سیستمی انجام و پروانه ساختمان چاپ میشود.
ممکن است در مرحله اولیه و پس از صدور دستور نقشه، به دلایلی نظیر تعیین کد صفر ملک، عرض بیشتر در ورودی و از این قبیل نیاز به اخذ نظر شورای معماری هر منطقه بوده و حقوق ملک تثبیت شود.
مهلت جواز ساختمان
معمولا زمان اعتبار پروانه ساختمان دو سال از تاریخ صدور آن است که این مدت تا دو سال دیگر هم قابل تمدید خواهد بود. مهلت اتمام عملیات ساختمانی هم برحسب متراژ و تعداد طبقات دارای جدول است. بهعنوان یک معیار کلی حدود چهار سال در نظر گرفته می شود.
ممکن است در حین ساخت به دلایل مختلف نقشه معماری اولیه تغییر کند. در این صورت مراحل مشابهی نظیر صدور پروانه اولیه اما بهعنوان پروانه تغییر نقشه با تشکیل پرونده در دفتر خدمات الکترونیک مربوطه طی میشود و پروانه جدیدی صادر میگردد. در حین اجرا ممکن است مازاد بر متراژ پروانه، اضافه بنا داشته باشیم. در این صورت مراحل گواهی عدم خلاف طی می شود و در صورت عدم تجاوز از مقادیر مجاز خلاف عوارض معادل آن اخذ و گواهی عدم خلاف آن صادر می شود. در غیر این صورت در کمیسیون ماده ۱۰۰ مطرح و معمولاً رای به تخریب داده می شود.
این مقاله برای آشنایی کلی با پروانه ساختمان ارائه گردیده و مراحل فوق ممکن است بر اساس شهرهای مختلف مراحل و زمان متفاوتی نیز داشته باشد
بیشتر بخوانید: املاک در اندیشه